Dünya Mirası Divriği
Uluslararası önem taşıyan ve bu nedenle takdire ve korunmaya değer doğal oluşumlara, anıtlara ve sitlere “Dünya Mirası” statüsü tanınmaktadır. Son yıllarda hızla yok olma tehdidiyle karşı karşıya kalan eserleri korumak amacıyla UNESCO tarafından kurulan uzmanlar kurulu ülkelerdeki kültürel ve doğal değerleri belli kriterler ölçüsünde inceleyerek 1985 tarihinde Türkiye’den 3 eser Dünya Miras Listesine almıştır.
1-Sur içi İstanbul
2-Kapadokya
3-Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası
Divriği Ulucamii ve Darüşşifası Unesco’nun Dünya Miras Listesine alınma kriterleri olan 6 unsurdan 2 kritere
uygunluğu nedeniyle Dünya Miras Listesine alınmıştır.
Sıra: 358
Niteliği: Kültürel
Varlığın Adı: Divriği Ulu Camii Ve Şifahanesi
Dünya Miras Listesine Alınma Tarihi: 6 Aralık 1985
Listeye Kabul Edilme Ölçütleri: C ( i ) ( iv )
Divriği eserinin Dünya Miras Listesine girmesindeki iki temel kriter:
( i ):Benzersiz sanatsal bir başarı ürünü olan bu kültürel mülkiyet, kendi içinde İslami mimarinin en güzel anıt yapılarından birini temsil eder.
( iv ):Divriği Ulu Cami’si, Anadolu’daki Selçuklukların camilerinden göze çarpanlardan bir tanesi olmakla birlikte ne avlusunun ne sıra sütununun ve de abdesthanesinin olmamasına rağmen (muhtemelen iklimin şiddetine bağlı olarak) bu kapalı alanda bütün dini görevler yerine getirilebilir. Hayırsever müessesesi şifahanesi de cömert yönetimiyle birlikte caminin bu listeye kabul edilme sebeplerinden biridir.
UNESCO yetkililerinin 2007 yılında Divriği’de Uucami ile ilgili yaptıkları inceleme sonucunda tespit edilen sorunlar;
1-Koruma bölgesi mevcut değildir.
2-Yönetim sistemi uygulamada yetki karmaşası yaşanmaktadır.
3-Yönetim planı bulunmamaktadır.
4-Ziyaretçi yönetim planı bulunmamaktadır.
5-Koruma Kurulu kararlarına rağmen eserin korunmasında ciddi zorluklar yaşanmaktadır.
6-Çeşitli onarımlar, değişiklikler ve eklemelerle anıtın bozulmasının önüne geçilememiştir.
7-Alan düzeyinde sorunlar çözüm beklemektedir.
Dünya Miras Listesinde yer alan benzersiz eserimizle ilgili yönetim ve yükümlülüklerin yeterince yerine getirilmesine ilişkin çabalar yeterli değildir. Kurumlar arası yetki çatışmaları ve mevzuattan kaynaklanan sorunlar nedeniyle bilim adamı uzman kişilerin çabaları sonuçsuz kalmaktadır. Kültür ve doğa varlıklarının zenginliği açısından özel bir konuma sahip olan Divriği’de uluslararası paha biçilmez evrensel değere sahip İslam mimarisinin bu başyapıtı Dünya Mirasımızın korunması geliştirilmesi çağdaş yaşamla değerlendirilmesi her kurum ve kuruluşun olduğu kadar öncelikli Divriğililer olarak toplumsal bir sorumluluğumuzdur.
İhsan ÇALAPVERDİ
22-04-2012